İpotek – Ana Para İpoteği

1. İpoteğin Çeşidi : Tapu Müdürlüğü’nde tescil edilecek ipotek 1. Dereceden ve 1. Sıradan ANA PARA ipoteği olacak.

2. İpotek alacaklı tarafından fekki bildirilinceye kadar hüküm ifade edecek.

3. Kayıtsız-şartsız bir para borcunu içerecek.

4. Eğer şirket lehine ipotek koyulacaksa, ipoteğin temelindeki ilişki için ipotek sözleşmesine “Ticari defterlerden ari mücerret bir borç” olduğuna dair ibare koyacağız. Zira, şirket defterleri, sahibi aleyhine yazılı bir delildir. Olası bir ipoteğin iptali – menfi tespit davasında böyle bir durum gündeme gelebilir. Bu nedenle söz konusu ibareyle sıkıntı aşılabilir.

Anapara ipoteğinin avantajları

Temeldeki ilişkiyi ve alacağı kanıtlamaya hiç uğraşmadan (zira ana para ipoteği kayıtsız ve şartsız bir para borcu olacağından) doğrudan ilamlı icraya geçilebiliyor. Bu nedenlede alacağa daha kısa süre içerisinde kavuşulabiliyor. Ayrıca ipoteğin kapsamına sözleşmesel faiz, icra masraflar ve gecikme faizleri de dahildir.

Anapara ipoteğinin dezavantajları

İpoteğin şirket lehine tesisi durumunda, ana para ipoteği esas itibariyle bir karz (ödünç) olduğundan, şirket defterlerine aykırı bir durum ortaya çıkacaktır. Zira şirkette kayıtlı olmayan bir para ödünç olarak verilmiş gözükecektir. Bunun mali yönden bir sıkıntısı olabilir. Bu hususla ilgili olmak üzere Mali Müşavirinizden mütalaa almak gerekiyor.

Diğer bir husus ise, bu yönde bir çok karz ipoteği kurulacağı varsayımında (zira ipoteğin bir çok müşteriden talep edilmesi söz konusudur), bu defa mali yönden tefecilikle ilgili bir şikayetin doğması halinde yaşanabilecek sıkıntılardır. Tefecilerin rutin uygulaması, alacaklarını garımenkul ipoteğiyle güvence altına almaktır. Maliye Müfettişleri bunu iyi bildiğinden sıklıkla bu yönde araştırmalar yapmaktadır. Ödünç verdiğiniz paraların şirket defterlerinde kayıtlı olmayacak olması, birden fazla kişiye ödünç verilmesi, ilerde olası bir tefecilik şikayetinde bir problem yaratabilir. Bu hususu gündeme almakta fayda var.

İpoteği şahıs lehine aldığımızda da bu şekilde bir sıkıntı gündeme gelebilir.

a) Gerekli Belgeler:

1. İpotek edilecek taşınmaz mala ait varsa tapu senedi, yoksa taşınmaz malın ada ve parsel numarasını belirtir belge veya malikinin sözlü beyanı,

2. Alacaklı ve borçlunun veya yetkili temsilcilerinin fotoğraflı nüfus cüzdanları veya pasaportları,

3. Alacaklının iki, borçlunun bir adet son altı ay içinde çekilmiş 6 x 4 cm. büyüklüğünde vesikalık fotoğrafları,

4. Akitte taraflardan biri veya ikisi vekille temsil edilmişse, ayrıca temsile ilişkin belge.

5. Lehine ipotek tesis edilenlerin vergi kimlik numarasını gösterir vergi dairesinden alınmış belge.

b) İşlemin Mali Yönü

1. 492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı Tarifenin (7.a,b,c) pozisyonlarına göre;

Akdin icrasından önce, İPOTEKLE TEMİN EDİLEN BORÇ MİKTARI ÜZERİNDEN, BİNDE 3.6 TAPU HARCI ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa bağlı (1) sayılı Tablonun (I.1/a) pozisyonuna göre de BİNDE 7.5 ORANINDA DAMGA VERGİSİ, ipotek borçlusundan tahsil edilir.

Bankalar ve özel finans kuruluşlarınca kullandırılan krediler için tesis edilecek ipotekler harçtan ve damga vergisinden muaf tutulmuştur (TKGM. 27.01.2004 T. 074/1-517 Sy.Gn.).

2. Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret alınır.